Tijdens mijn studietijd adviseerde ik mijn vader geheel vrijblijvend hoe je een gezondere en meer lokale maaltijd op tafel kon zetten zonder ‘pakkies en zakkies’. Witte rijst kon echt wel eens vervangen worden door volkoren rijst en vegetarisch koken was eigenlijk helemaal niet moeilijk. Nu is mijn vaders receptenboek ontzettend gegroeid en belt hij mij zelfs wel eens op een random donderdag avond op om enthousiast te vertellen wat voor een lekkere linzensalade hij nu weer heeft bereid. ‘Fien dit moet je ook eens maken’. Ik realiseerde dat voedsel en duurzaam eten voor mij altijd al belangrijk waren geweest. Ik eet tenslotte 5 keer op een dag en ik heb het net zo hard nodig als slaap, drinken en andere lichamelijke zaken. Waarom dan niet wat meer bewustere keuzes maken die de kwaliteit van leven bevorderen, op het moment suprême, namelijk in de supermarkt.

Laatst werd ik gevraagd een halfje Waldkorn te kopen in de supermarkt onderweg van mijn werk naar huis. Het brood waarvan mijn vader 10 sneetjes op een dag van verslond. Ik keek voor de grap eens op het verpakkingsetiket om te zien welke ingrediënten dit brood toch tot een enorme hype maken. Het brood wordt verkocht als het donkerbruine meerzadenbrood met oeroud recept, de boterham tegen stevige trek. Behalve wat zonnebloempitten, haverkorrels en lijnzaad vond ik maltodextrine (een koolhydraat dat wordt gebruikt als zoetstof) en geroosterde gerstemoutmeel (om het brood mee bruin te verven). Bruin geverfd brood maakt nog geen gezond brood. Een duistere zaak. De Keuringsdienst van Waarde maakte hierover een aflevering. Het Waldkornbrood is een voorbeeld van een typisch voedselproduct wat niet eerlijk geadverteerd is.

Als consument is het in mijn optiek enorm frustrerend om niet de hele waarheid van een product te weten. Ik voel mij vaak machteloos omdat ik een voedselkeuze wil maken die verantwoord is. Helaas is ruim 80% van het voedselaanbod in supermarkten en bij andere aanbieders ongezond. In de ideale wereld vermijd ik de supermarkt dan ook als het gaat om niet-bewerkte producten zoals groenten, fruit en aardappelen. In de realiteit ligt het heft niet alleen in handen van de supermarkten maar is er een systeemverandering nodig voor een eerlijkere voedselketen en een maatschappelijk betrokken én meer gewaardeerde producent. Primaire producenten van ons voedsel worden te weinig betaald om maar een zo laag mogelijke prijs voor de consument te kunnen hanteren. Wat nou als het consumenten eens wat minder moeilijk gemaakt zou worden en ze juist betrokken worden bij het productieproces van een product?

Onze Markt weet daar een antwoord op te vinden door de consument een stem te geven. Door simpele vragenlijsten uit te zetten naar consumenten krijgen ze de kans om mee te beslissen over de (eerlijke) prijs, herkomst, het productieproces en de verpakking van een voedselproduct en krijgt de consument meer inzage in de prijsformulering. Elke stap in de keten voegt namelijk een prijskaartje toe en hierdoor kan een eerlijker product een duurder prijskaartje hebben. Het betrekken van de geïnteresseerde consumenten bij dit proces voegt een meerwaarde toe, namelijk dat je meer bereid bent om die eerlijke prijs te betalen. Eigenaarschap doet ’t m.

Ik vind dat het concept van Onze Markt bij kan dragen aan die systeemverandering naar een robuustere een toekomstgerichte voedselketen. Het is voor mij een voorbeeld van verbinding maken tussen producent en consument, hetgeen wat vertrouwen kan herstellen in een polariserende maatschappij.

Doe je mee?

Schrijver: Fien van Cappellen